Heel veel belangrijke functies en processen in je lichaam worden aangestuurd door hormonen, zo ook je menstruatiecyclus en eisprong. Om ervoor te zorgen dat je niet vruchtbaar bent bevat veel anticonceptie hormonen om het proces van je menstruatiecyclus te beïnvloeden. Sommige vrouwen hebben last van deze kunstmatige hormonen zoals stemmingswisselingen, aankomen in gewicht, hoofdpijn of een verlaagd libido. Ontzettend vervelend, maar er is goed nieuws! Er zijn genoeg anticonceptie zonder hormonen! Dit zijn je opties!
Waarom kiezen steeds meer vrouwen voor anticonceptie zonder hormonen?
Als je zwanger bent geweest, dan zal je al helemaal beseffen hoeveel effect hormonen op je lijf kunnen hebben. Maar ook hoe belangrijk ze zijn. Zonder hormonen zou je nooit zwanger kunnen worden of een kind in je buik kunnen laten ontwikkelen.
We hebben ze nodig en niet alleen om kinderen te krijgen, hormonen sturen heel veel processen aan in ons lichaam. Daarom is het vaak erg belangrijk dat de hormoonhuishouding in je lijf in balans is. Wanneer het evenwicht verstoord is, kan je hier last van krijgen.
Anticonceptie met hormonen brengt je hormoonhuishouding lichtelijk uit balans. Dat is ook de bedoeling want juist daardoor wordt je menstruatiecyclus op zo’n manier beïnvloed dat je niet vruchtbaar bent. Veel vrouwen hebben hier geen last van, maar er zijn vrouwen die hier wel gevolgen van merken.
Bekende bijwerkingen van hormonen, in bijvoorbeeld de pil, zijn stemmingswisselingen, gewichtstoename, vocht vasthouden, verlaagd libido en hoofdpijn. Vaak worden deze veranderingen door gebruikers niet direct gelinkt aan de hormonen in de pil, maar komen vrouwen er pas na jaren achter (wanneer ze een keer stoppen bijvoorbeeld).
Zonde natuurlijk. Dus mocht je vermoeden dat je bepaalde bijwerkingen hebt door de pil, of wil je gewoon niet dat jouw natuurlijke hormoonhuishouding wordt beïnvloed, dan kun je kiezen voor anticonceptie zonder hormonen.
Anticonceptie zonder hormonen: Dit zijn de alternatieven!
Er zijn diverse alternatieven voor bijvoorbeeld de pil of een spiraal met hormonen. Het ene alternatief is meer betrouwbaarder dan het andere. Onderstaand de meest bekende anticonceptie zonder hormonen.
-
Koperspiraal
De koperen spiraal werkt nagenoeg hetzelfde als een spiraal met hormonen. Het spiraaltje ziet eruit als een anker en wordt door een arts of gynaecoloog in de baarmoeder geplaatst. Het zorgt ervoor dat een bevrucht eitje niet kan innestelen en dat zaadcellen die de baarmoeder binnenkomen onvruchtbaar worden gemaakt. Het spiraaltje werkt meteen na het plaatsen en kan 5 tot 10 jaar blijven zitten (afhankelijk van het type spiraaltje). Een koperspiraal is redelijk betrouwbaar (van de 1000 vrouwen worden er jaarlijks maximaal 10 zwanger).
Nadelen van een koperspiraal is dat het plaatsen gevoelig, soms pijnlijk kan zijn. Tevens kun je de eerste 3 maanden last hebben van hevige menstruatiebloedingen. Ook kan het de menstruatie langer maken dan voorheen, soms met meer krampen. Vrouwen die normaal gesproken al hevige menstruaties hadden, kunnen beter geen koperspiraal nemen. De spiraal beschermt niet tegen SOA’s.
-
Condoom
De meest bekende anticonceptie zonder hormonen is het condoom. Dit is een soort rubbertje die om de penis geplaatst kan worden vlak voor de seks. Een condoom voorkomt dat er zaadcellen in de vagina komen en beschermt tegen SOA’s. Het is voor 98% betrouwbaar, mits het goed wordt gebruikt.
Nadelen van een condoom is dat het kan scheuren of niet goed wordt omgedaan. Het gebruik ervan bepaalt dus voor een groot deel de betrouwbaarheid. Een ander nadeel is dat het om doen van het condoom de sfeer een beetje kan verpesten.
-
Pessarium
Een pessarium is een rubberen kapje dat je zelf voor het vrijen moet inbrengen en over de baarmoedermond moet plaatsen. Hierbij moet je een zaaddodende pasta gebruiken. Acht uur na het vrijen mag het pessarium pas verwijderd worden, anders is deze niet geheel betrouwbaar. De betrouwbaarheid is redelijk goed. Voordat je een pessarium kunt gebruiken moet deze aangemeten worden en jaarlijks gecontroleerd.
Nadelen van een pessarium is dat het kapje aangemeten moet worden. Je kunt het pas net voor de seks inbrengen en het mag pas 8 uur na de seks verwijderd worden. Bij het pessarium is het ontzettend belangrijk dat het kapje de goede maat heeft en het correct wordt ingebracht, anders loopt de betrouwbaarheid terug. Een pessarium beschermt niet tegen SOA’s.
-
Vrouwencondoom
Er zijn ook vrouwencondooms verkrijgbaar. Dit is een soort van zakje gemaakt van nitril met twee ringen. Eén ring moet je inbrengen in de vagina. De andere ring plaats je over de ingang van de vagina. Op deze manier ben je beschermt tegen een zwangerschap en SOA’s. De betrouwbaarheid (mits goed gebruikt) is 95%. Voordeel van dit condoom is dat het een paar uur voor de seks al ingebracht kan worden.
Nadelen vrouwencondoom: net zoals bij een ‘gewoon’ condoom, is de betrouwbaarheid afhankelijk van het gebruik. Het is dus heel belangrijk dat het condoom goed geplaatst wordt, oefen dus altijd voordat je het voor het eerst gebruikt. Een ander nadeel is dat het condoom aan de buitenkant zichtbaar is, maar goed: in principe zou dat geen moodkiller mogen zijn.
-
Periodieke onthouding door menstruatiecyclus bijhouden
Een condoom is altijd aan te raden als je seks hebt met meerdere mannen of als je niet weet of je bedpartner een SOA heeft of niet. Heb je een vaste partner dan kun je periodieke onthouding proberen als anticonceptie zonder hormonen. Dit houdt simpelweg in dat je niet vrijt op de dagen dat je vruchtbaar bent.
Het is cruciaal dat je weet wanneer je vruchtbare dagen zijn en leert luisteren naar je lichaam. Je vruchtbare dagen kan je in kaart brengen door je menstruatiecyclus bij te houden op een kalender of in een app en de vruchtbaarheidssignalen in de gaten te houden. Denk aan veranderingen in je cervixslijm ( ook wel Billings Methode genoemd) of de stand van je baarmoedermond.
Sommige vrouwen gebruiken een cycluscomputer om de vruchtbare dagen te achterhalen. Hierbij meet je dagelijks je temperatuur met behulp van een computertje. In de eerste maanden moet de computer jouw lichaam leren kennen. Na die maanden kan het een redelijk betrouwbaar beeld geven van je vruchtbare dagen. Op de dagen dat je niet vruchtbaar bent kleurt het lampje groen, op de dagen dat het lampje rood kleurt ben je wel vruchtbaar.
Periodieke onthouding is nooit helemaal betrouwbaar en niet geschikt voor vrouwen met een onregelmatige cyclus aangezien de eisprong voor deze vrouwen heel lastig te voorspellen is. Maar ook al is je menstruatiecyclus regelmatig, dan kan het nog een keertje afwijken waardoor je eisprong eerder of later is. Je neemt dus altijd een klein risico en daarom vinden de meeste artsen periodieke onthouding geen betrouwbare manier om een zwangerschap te voorkomen.
-
Sterilisatie
Willen jullie absoluut geen kinderen meer en mag de spreekwoordelijke kraan dicht? Dan kun je een sterilisatie overwegen. Dit is de meest blijvende manier van anticonceptie zonder hormonen. Je man kan zich laten steriliseren (deze ingreep is eenvoudiger dan bij een vrouw) of de vrouw. Na een sterilisatie van een man is de kans op een zwangerschap 0,1%. Als de vrouw zich laat steriliseren is de kans 0,5 tot 2%. Dit houdt in dat van de 1000 vrouwen die zich hebben laten steriliseren, er 5 tot 20 toch nog zwanger worden.
Anticonceptie zonder hormonen! Welk alternatief voor de pil of spiraal heeft jouw voorkeur?
Welk anticonceptie zonder hormonen alternatief wordt het meest gebruikt?
Welke anticonceptie zonder hormonen het meest wordt gebruikt is niet helemaal duidelijk, maar men vermoedt dat de meeste vrouwen kiezen voor een koperspiraal of een condoom. Deze middelen zijn het meest bekend en redelijk betrouwbaar.