Als je jouw pasgeboren baby borstvoeding wilt geven kom je er bijna niet onderuit: stuwing. Op zich betekent dit iets goeds: je melkproductie komt op gang. Maar helaas voelt het minder ‘goed’. Simpel gezegd doet stuwing pijn, maar gelukkig kun je deze pijn wel verminderen. Lees in deze blog alles over stuwing, wat het inhoudt, hoe je het kunt verminderen en wat je kunt doen als je stopt met borstvoeding geven.
Stuwing betekenis: wat is stuwing precies?
Stuwing treedt op na de bevalling. Het wordt veroorzaakt doordat de vaatjes in je borsten zich verwijden, er weefselvocht verschijnt en je melkproductie op gang komt. Het gevolg is pijnlijke, gespannen, zware en warme borsten. Tevens staat de huid van je borsten strak en is deze wat doorschijnend.
Bij sommige vrouwen zijn de borsten ook rood en hebben ze harde stukken. Wanneer je last hebt van stuwing is het goed mogelijk dat je ook wat verhoging hebt en je ziek voelt. Het verschilt per vrouw hoe erg ze er last van hebben. Sommige vrouwen hebben alleen wat gespannen borsten, andere hebben volle en pijnlijke borsten die dermate opzetten dat de voedingsbeha niet eens meer past. Stuwing komt op na 3 tot 5 dagen of soms 10 dagen na de bevalling.
Hoe kan je de stuwing verminderen?
In de meeste gevallen wordt de stuwing bij borstvoeding al minder zodra je jouw baby vaker en goed aanlegt. Op die manier komt de melkproductie goed op gang en worden je borsten ‘leeggedronken’ wat de druk verlaagd. Vooral in de eerste 48 uur is het belangrijk dat je jouw baby zoveel mogelijk laat drinken. Stel dus geen voedingen uit.
Kan je baby niet goed je tepel in het mondje nemen doordat deze bijvoorbeeld is afgevlakt door de druk? Kolf dan een beetje melk af. Dit kun je ook doen wanneer je baby ’s nachts doorslaapt en dus minder drinkt. Zorg er wel voor dat je niet teveel afkolft anders blijf je de melkproductie stimuleren en deze moet juist minder worden.
Tips om de pijn bij stuwing te verminderen
Stuwing doet pijn, maar er zijn wel manieren om je pijnlijke borsten wat verlichting te geven.
- Masseer je borsten om de toeschietreflex op te wekken of om de pijn te verlichten (bijvoorbeeld onder de douche)
- Gebruik warme kompressen voordat je gaat voeden zodat de melk makkelijker gaat stromen
- De pijn kun je verlichten met koude kompressen na de voeding zoals bevroren witte koolbladeren.
- Tussendoor beetjes afkolven om de ergste spanning eraf te halen. Liever met de hand, maar met een kolfapparaat kan ook. Zorg er wel voor dat het vacuüm zo laag mogelijk is.
Stuwing of borstontsteking?
Stuwing en borstontsteking lijken een beetje op elkaar. In beide gevallen zijn de borsten gespannen en pijnlijk en in beide gevallen kun je jezelf een beetje ziek voelen. Maar bij een borstontsteking kun je echt koorts hebben, heb je harde stukken in je borst en zijn ze erg rood. Lees hier meer over borstontsteking.
Kan je stuwing na bevalling voorkomen?
Stuwing wordt veroorzaakt doordat de melkproductie op gang komt. Meestal heb je al last van stuwing in je kraamweek. Om het te voorkomen kun je een aantal dingen proberen:
- Geef in de eerste 48 uur zo vaak mogelijk de borstvoeding, zo ongeveer 8 tot 12 keer per dag.
- Zorg ervoor dat je jouw baby goed aanlegt. Vraag altijd aan je verloskundige om dit duidelijk uit te leggen en voor te doen. Lees hier meer over bij borstvoeding.
- Het is belangrijk dat je baby je borst goed leegdrinkt. Neem dus de tijd voor de borstvoeding en stop pas wanneer je baby niet meer drinkt. (stopt met slikken, hoofdje wegdraait)
- Wissel je borsten bij elke voeding af.
- Masseer je borsten voor de voeding om de toeschietreflex te stimuleren. Je borsten warm maken helpt ook.
- Masseer je borsten tijdens het voeden door cirkelende bewegingen of strijkende bewegingen te maken met je vingertoppen richting de tepel.
- Drinkt je baby niet genoeg en voelen je borsten nog vol na het voeden? Kolf dan de melk af zodat de spanning ervan af is.
Stuwing bij afbouwen
Wil je geen borstvoeding geven of deze afbouwen? In het geval van pijnlijke stuwing bij afbouwen is het belangrijk dat je de melkproductie tegengaat of in ieder geval niet stimuleert. Je arts kan je dan medicijnen voorschrijven (anti stuwing pillen). Het nadeel is wel dat deze medicijnen vervelende bijwerkingen hebben zoals misselijkheid. Soms kan salie (een kruid) helpen. Je kunt dit dan innemen in de vorm van thee.
Tevens is het goed om je borst geregeld te koelen door bijvoorbeeld gekneusde en bevroren witte kool bladeren of andere koude kompressen op je borsten te dragen.
Gaat de zwelling niet weg, of verergerd deze? Masseer dan je borsten onder de douche. Laat je borsten dusdanig leeglopen dat de grootste spanning eraf is, maar maak ze niet helemaal leeg. Als je borsten telkens wat vol blijven, zal de melkproductie vanzelf afnemen, maar dat zal wel altijd gepaard gaan met wat ongemak.
Stuwing bij flesvoeding of na kraamtijd
Stuwing komt voornamelijk voor in de eerste dagen na de bevalling. Maar het kan ook later nogmaals optreden. Bijvoorbeeld wanneer je overstapt naar flesvoeding. Maar ook wanneer je kindje gaat doorslapen of voedingen overslaat kan de stuwing optreden. Sommige vrouwen hebben na de regeldagen hier ook last van.
Het heeft er allemaal mee te maken dat je baby een minder grote behoefte heeft aan voeding en je melkproductie zich hierop nog moet aanpassen. Dit zal na enkele dagen al gebeuren. Een beetje afkolven is niet erg, maar leegkolven is geen goed idee omdat je lichaam zich zo niet kan aanpassen.
