Bij niemand is de menstruatiecyclus elke maand hetzelfde, we zijn immers geen robot. Dat de cyclus soms wat langer of korter is, is normaal. Als de menstruatie soms opvallend lang uitblijft kan er sprake zijn van oligomenorroe. Dan duurt het bijvoorbeeld langer dan 42 dagen of misschien zelfs een aantal maanden voordat je weer menstrueert. Wat kan de oorzaak hiervan zijn en is er een behandeling mogelijk?
Wat is oligomenorroe?
Vrouwen met oligomenorroe hebben een onregelmatige menstruatiecyclus. De lengte van de menstruatiecycli is langer dan 35 dagen, maar minder dan 6 maanden. In de meeste gevallen duurt de periode tussen twee menstruaties langer dan 42 dagen. De menstruatie zelf is vaak weinig en van korte duur (1 of 2 dagen). Secundaire oligomenorroe kan gepaard gaan met overmatige beharing.
Wat zijn de oorzaken van oligomenorroe?
Je menstruatiecyclus in je lichaam wordt gestuurd door hormonen. Als de hormoonbalans verstoord is, dan merk je dat in je menstruatie. Hormonen zorgen er namelijk voor dat je menstruatiecyclus op gang komt en blijft.
Zo zorgt het follikel stimulerend hormoon ervoor dat de follikels (eiblaasjes) in de eierstokken gaan rijpen. Eén follikel is dominant en zal uiteindelijk rijpen als een eicel. Deze follikel produceert oestradiol en dit stofje zet de hersenen aan tot maximale productie van het luteïniserend hormoon (LH-piek). Er vindt dan een eisprong plaats.
Wordt het eitje bevrucht dan start de zwangerschap. Blijft een bevruchting uit dan daalt de hoeveelheid oestrogeen en progesteron in het lichaam en zal je lichaam het eitje en slijmvlies in de baarmoeder (dat het lichaam had aangemaakt voor een eventuele innesteling) afstoten. Je wordt ongesteld. Er hoeft maar een kleine verstoring te zijn en het gehele proces gaat wankelen.
Normaal gesproken kan de lengte van de menstruatiecyclus variëren tussen de 21 en 35 dagen. Bij oligomenorroe blijft de menstruatie langer dan 35 dagen uit, maar niet langer dan 6 maanden. Meestal wordt dit veroorzaakt door een verstoring van de hormonen die een rol spelen bij je menstruatiecyclus.
In veel gevallen is er bijvoorbeeld geen eisprong, waardoor het gehele proces soort van stil ligt. De meeste schommelingen van hormonen vindt plaats in de puberteit en rond de overgang. Vaak is de menstruatiecyclus in die periodes onregelmatig en komt oligomenorroe vaker voor.
Andere oorzaken van oligomenorroe:
- Operatie aan de baarmoeder zoals een curettage.
- Aandoening aan de eierstokken zoals polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS).
- Vroeg in de overgang en vroeg is dan voor je 40ste.
- Chemotherapie of radiotherapie (bestraling).
- Bijwerkingen van medicatie: bijvoorbeeld door ontstekingsremmers zoals Prednison of antidepressiva.
- Spiraal of de pil: heb je een hormoonspiraal, dan is de kans groot dat je onregelmatige menstruaties daardoor worden veroorzaakt. Ook de pil kan invloed op je cyclus hebben.
- Vleesbomen of poliepen in de baarmoeder. Deze zijn vaak goedaardig en kunnen weggehaald worden.
- Ontsteking aan de baarmoedermond bijvoorbeeld door chlamydia.
- Borstvoeding: door borstvoeding kan de menstruatie ook uitblijven of tijdelijk onregelmatig worden.
- Schildklierstoornis of het syndroom van Cushing
- Veel sporten: overmatig sporten kan de cyclus beïnvloeden vooral als daardoor het vetgehalte en lichaamsgewicht heel laag is en de voeding niet in balans.
- Afwijkende cellen in de baarmoedermond, deze cellen kunnen in sommige gevallen een voorstadium van baarmoederhalskanker zijn. Door middel van een uitstrijkje kan dit onderzocht worden.
- Extreem overgewicht of ondergewicht.
Is er een behandeling voor?
De behandeling van oligomenorroe ligt aan de oorzaak ervan. Soms is een behandeling helemaal niet nodig en wordt de menstruatie vanzelf weer normaal. Bijvoorbeeld omdat het veroorzaakt is door de borstvoeding, anticonceptie of een zwangerschap. In andere gevallen is een behandeling wel nodig. Belangrijk is dus dat je eerst de oorzaak achterhaalt, vooral als je zwanger wilt worden.
Maak je in ieder geval niet teveel ongerust. In de meeste gevallen zijn een aantal aanpassingen of een kleine ingreep genoeg om je menstruatiecyclus te normaliseren. Neem daarom altijd contact op met je huisarts als je vermoedt dat je oligomenorroe hebt en je wilt graag zwanger worden.
