Mijn dochtertje is op dit moment 10 maanden oud en gaat nog niet naar de kinderopvang. Daar heb ik twee redenen voor. Als eerste heb ik de luxe om thuis te kunnen werken. Ten tweede heb ik altijd de behoefte gehad om het eerste jaar mijn kind bij me te houden voordat ik haar ga toevertrouwen aan mensen die ik (nog) niet ken. Dat is meer een gevoelskwestie, dan dat ik ervan overtuigd ben dat het beter is voor mijn kind. Ik vraag me dat tegenwoordig wel steeds meer af: Wat is het effect van de kinderopvang op kinderen? Is de kinderopvang goed voor een baby of juist niet? Ik ben het gaan uitzoeken.
De stap naar de kinderopvang
7 Dagen in de week, 24 uur per dag ben ik bij mijn dochtertje. Ik zorg voor haar en probeer te werken op de momenten dat ze slaapt of zichzelf even kan vermaken. Nu ze 10 maanden is worden die momenten steeds korter en spaarzamer. Zeker toen ze het omrollen onder de knie kreeg merkte ik al snel dat ik meer met haar bezig was. Dan moest ik haar weer onder de tafel vandaan trekken of haar troosten omdat ze weer tegen de muur lag of op een hard speeltje was beland.
Een maand geleden had ik stellig het antwoord ‘hell no’ gegeven als iemand me vroeg of ik Robin niet eens naar de kinderopvang moest brengen. Puur en alleen omdat ik echt nog niet van haar gescheiden wilde zijn en ik nog altijd denk dat mijn manier de beste is. Geen haar op mijn hoofd die haar wilde afstaan.
Nu begin ik daar langzaamaan iets anders over te denken omdat ze meer aandacht vraagt en ik vermoed dat het niet lang meer duurt of ik krijg mijn werk niet meer af. Ik voel dat ik steeds meer open sta voor de kinderopvang. En opeens ga ik me afvragen wat het effect van de kinderopvang eigenlijk is op kinderen.
Ergens hoorde ik dat de kinderopvang jonge kinderen meer stress zou geven en dat zou mogelijk op latere leeftijd gevolgen kunnen hebben. Maar aan de andere kant hoor ik ook geluiden die aangeven dat de kinderopvang goed is voor een kind en dan met name voor de sociale ontwikkeling van je kind.
Wat is nu waar? Ik ben het gaan uitzoeken, met de lichte hoop dat de kinderopvang helemaal niet zo slecht is voor mijn kind.
Is de kinderopvang goed voor een baby, diverse geluiden
Na wat speuren op internet kom ik een aantal tegengestelde geluiden tegen.
-
Kinderopvang levert teveel stress voor baby’s
Carolina de Weerth, hoogleraar psychobiologie aan de Radboud in Nijmegen, zegt dat ouders hun kinderen het eerste jaar beter bij zich kunnen houden. Zij volgde in haar onderzoek (het BIBO-onderzoek) 200 kinderen vanaf de geboorte. Hierbij lette ze met name op de hoogte van het stresshormoon cortisol tijdens bepaalde situaties.
Volgens de Weerth is het ontzettend belangrijk dat een kind in het eerste jaar zo min mogelijk wordt blootgesteld aan stress. En de kinderopvang levert volgens haar teveel stress bij een baby. De baby gaat namelijk van een situatie waarbij er veel aandacht en liefde is voor het kind, naar een situatie waarbij mama en papa er niet meer zijn en hij of zij een stuk minder aandacht krijgt van een vreemde.
Wat het gevolg van deze stress bij baby’s is op iets latere leeftijd, wordt nergens vermeld, maar de Weerth houdt vast aan haar advies om het eerste jaar verlof op te nemen om bij je kind te zijn. Na dat eerste jaar kan je kind prima naar de kinderopvang.
-
Kinderopvang juist goed
Louis Tavecchio en Ruben Fukkink beide hoogleraar kinderopvang aan de Universiteit van Amsterdam geven beide aan dat kinderopvang juist goed is voor een baby. Ook een baby van 3 maanden kan je prima naar de opvang brengen.
Fukkink: ‘Op de opvang kunnen kinderen veel leren en zich goed ontwikkelen’. Hierbij maakt het volgens Fukkink niet uit of je kiest voor het kinderdagverblijf of voor een gastouder. ‘Het is vooral belangrijk dat je de keuze maakt die voor jou goed voelt’.
Volgens Louis Tavecchio maakt het niet uit hoeveel dagen je jouw kind wegbrengt. ‘De hoeveelheid opvang speelt maar een beperkte rol. Het is vooral de kwaliteit van de opvang waar kinderen baat bij hebben, of juist onder lijden. Dat moet je dan wel afzetten tegen de kwaliteit van de thuissituatie’.
Hij geeft aan dat wanneer de thuissituatie slecht is en de kinderen op een kinderopvang komen waarvan de kwaliteit ook slecht is, het kind zich waarschijnlijk minder goed kan ontwikkelen dan andere kinderen op sociaal-emotioneel vlak. Maar een kind uit een slechte of matige thuissituatie die naar een goed kinderdagverblijf gaat, kan zichzelf daaraan optrekken.
Je hoeft je trouwens geen grote zorgen te maken als jullie thuissituatie goed is en het kinderdagverblijf minder goed. ‘Je moet het wel heel bont maken om die kinderen schade toe te brengen’.
-
Aantal dagen naar de opvang
Toch nog een advies over het aantal dagen dat je jouw kind kunt wegbrengen.
Fukkink geeft aan tussen de 16 en 31 uur per week. Tavecchio geeft het advies je kind ongeveer 3 tot 3,5 dag per week weg te brengen met daarbij één papadag en één mamadag. ‘Dat betekent niet dat ik het verkeerd vind als mensen voor vijf dagen kiezen. Maar als je allebei een dag voor je kind vrijmaakt, dan is het gemakkelijker om een betekenisvolle band met hem of haar op te bouwen’.
Lees alles wat je weten wilt over de verschillende soorten kinderopvang!
Review van diverse onderzoeken naar effecten van kinderopvang
In de jaren 70 publiceerde een Amerikaans onderzoek dat de kinderopvang schadelijk was voor kinderen en het nadelige gevolgen had voor de sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling. Later werd dit weer weerlegd en kwam naar voren dat de resultaten van dit onderzoek niet golden voor Nederlandse kinderen. Er werden hierna vele onderzoeken gedaan met wisselende resultaten.
Volgens Lisanne Jilink en Ruben Fukkink was het tijd om uitkomsten uit diverse wetenschappelijke onderzoeken uit de periode 2004 tot 2016 naar de effecten van de Nederlandse kinderopvang op kinderen te reviewen om zo misschien eindelijk een verlossend antwoord te geven.
Conclusie: Is kinderopvang goed of juist niet?
De kinderopvang is van wezenlijk belang voor de ontwikkeling van jonge kinderen. In veel studies zijn positieve en negatieve effecten gemeten, maar er moet gezegd worden dat deze effecten maar heel klein waren. Bescheiden negatieve effecten werden vooral gezien bij kwetsbare kinderen, zeer jonge kinderen en kinderen met een moeilijker temperament. Deze kinderen lieten iets meer problemen zien in het gedrag, maar dit leidde nooit tot klinisch of extreem probleemgedrag.
Positieve effecten die werden gemeten waren van toepassing op de sociale vaardigheden, cognitieve ontwikkeling en taalvaardigheid van kinderen die naar de opvang gaan. Maar hierbij is de kwaliteit van de kinderopvang heel belangrijk.
En hoe zat het met de stress? Uit deze review bleek dat er nog onvoldoende kennis is over de effecten van veel stress door de kinderopvang op latere leeftijd.
Kinderopvang goed of niet?
Ik moet zeggen dat ik behoorlijk opgelucht ben nu ik weet dat de kinderopvang eerder goed is voor je kind dan slecht. Maar ik ben ook blij dat de effecten van de kinderopvang er wel zijn, maar dat ze klein zijn. In principe is het dus beide goed en zal je kind heus geen achterstand oplopen als je hem of haar lekker thuis laat. Mocht je kiezen voor de kinderopvang, dan is het wel verstandig om te controleren wat de kwaliteit van de opvang is. Lees hier ook onze tips als je kind voor het eerst naar de opvang gaat!
Bronnen:
RTL Nieuws
Dokter Dokter
Nationale onderwijsgids
